Op zondag 27 oktober 2024 vond de jaarlijkse Veteranendag plaats voor veteranen uit Beverwijk, Heemskerk en Wijk aan Zee. Dit keer werd de veteranendag door de gemeenten van Beverwijk en Heemskerk georganiseerd in zalencentrum De Jansheeren aan de Maltezerplein te Heemskerk. Tijdens deze veteranendag konden veteranen verhalen met elkaar uitwisselen en dat werd dan ook gretig gedaan.

Ook ik was, als vertegenwoordiger van Veteranen Kennemerland, op uitnodiging van het comité rond 13.00 uur aanwezig. Na de beachvlaggen bij de deur klaar gezet te hebben, kwamen rond 14.00 uur vier voertuigen van de veteranenclub uit Beverwijk, die op die dag ook zouden verhuizen naar Oostblokker, aan om acte de prédence te geven op het Maltezerplein.

De club van Nico Bleijendaal en Peter Broek kwam met een DAF YA-328 met een heuse vierling .50 Luchtafweergeschut in de bak, twee DAF’s YA-126 in witte UNIFIL uitvoering en een NEKAF verkenningsjeep met een MAG Machine geweer in de bak en alles erop en eraan. Nico en Peter zijn na hun uitzending naar Libanon beiden gaan werken bij Tata Steel, waar de twee elkaar pas leerde kennen. Nico diende daar in 1979 en Peter in 1980. Jarenlang hebben ze samen in Beverwijk regelmatig met nog een paar anderen aan de oude legervoertuigen wezen sleutelen. Echter de loods waar ze in zaten werd te klein en nu zijn ze de boel aan het verhuizen naar Oosterblokker in de buurt van Hoorn.

Na alle voertuigen op hun plaats te hebben gezet en de vierling uit 1942 te hebben getest, die ook nog ronddraait en heen en weer gaat, druppelde zo rond 14.45 de eerste veteranen en aanhang binnen bij de Jansheeren. Iets later dan op het programma gepland was werd de veteranendag geopend.

Het programma

15.00 uur – Deur open, koffie en gebak
15.30 uur – Welkom door burgemeester
15.35 uur – Wilhelmus en minuut stilte
15.45 uur – Stadsdichter Tineke Jippes
15.50 uur – Spreker Wassilios Athanasiadis
16.30 uur – Start informele gedeelte
17.00 uur – Maaltijd van Toko Murni
18.50 uur – Afsluiting koffie en thee
19.00 uur – Einde

Gedicht van stadsdichter Tineke Jippes

Na het welkomstwoord, een minuut van stilte en het Wilhelmus was het de beurt aan de stadsdichter Tineke Jippes die een mooi gedicht geschreven had, welke ze vanaf het podium oplas. Een ieder in de zaal luisterde er aandachtig naar.

Proeverij

Jij was erbij, bij ’t rijden door dat mijnenveld
Jij was erbij, toen jullie langs al die vluchtende mensen reden
Jij was erbij, toen de gewonden werden vervoerd
Jij was erbij, bij die bedreiging met een geweer tegen je hoofd
Jij was erbij, bij het onderhoud van de Chinooks,
Jij was erbij, bij de begrafenis van de slachtoffers
Jij was erbij, in die hitte van de Sahara,
Jij was erbij, toen jullie dagenlang schuilden in bunkers
Jij was erbij, bij de woede tussen de bevolkingsgroepen
Jij was erbij, bij het perspectief bieden
Jij was erbij, bij de kameraadschap van je bataljon
Jij was erbij, bij het ontvangen van je medaille

Jij was het, die baret en uniform op een speciale plek netjes opborg
Jij was het die eindelijk naar een psycholoog ging omdat je nu zelf hulp nodig had.
Stuk voor stuk koekjes, met een heel eigen smaak
Sommige krokant van buiten maar met een kleverige binnenkant, ook bitterkoekjes en brokstukken
En natuurlijk van die taaie, taaie vieze koeken
Alles weggestopt in je eigen trommeltje

Vaak blijft het trommeltje heel lang erg gesloten
Maar je hebt het wel altijd bij je

Nu ruik ik dat er al trommeltjes open zijn
Het ruikt naar      vrijheid

Gooi weg dat deksel
Deel royaal je eigen koekjes uit
En proef met aandacht die van collega-veteranen

Tineke Jippes, oktober 2024

Presentatie van veteraan Wassilios Athanasiadis

Na het gedicht was het de beurt aan veteraan Wassilios Athanasiadis, die als groepscommandant in 2007 Afghanistan is geweest, met een YPR op een bernbom gereden en uiteindelijk gewond naar Nederland werd afgevoerd. Wassilios was destijds 31 jaar, sergeant en vertrok in de zomer van 2007 naar Afghanistan. Hij had de leiding over acht jonge mannen. Op 2 oktober 2007 veranderde het leven van Wassilios voorgoed, want op de genoemde ochtend waren zij in hun pantserrupsvoertuig (YPR) met hun eenheid op verkenningstocht bij de Baluchi Vallei toen zijn voertuig werd beschoten met mortieren. Één daarvan sloeg op 25 meter afstand in de grond, waarop zij zo snel mogelijk weg moesten om buiten het bereik van het mortiervuur te komen. Zij reden naar een nabijgelegen dorp en na een tijdje waarnemen kwam er plotseling een Talibanstrijder uit een steegje met een RPG (granaatwerper) op zijn schouder en vuurde hij de granaat af. Hierbij raakte hij het voertuig dat direct naast de groep van Wassilios stond. Zij verplaatsen zich naar een meer tactische plaats. Daar aangekomen gaf Wassilios de chauffeur opdracht om een stukje achteruit te rijden, echter bij het achteruitrijden reed het 16 ton wegende pantservoeruig op een bernbom en werd de lucht in geblazen, inclusief alle inzittenden. Wassilios hoorde een harde piep in zijn oren, vloog zo’n 2,5 meter de lucht in en kwam met een enorme klap ondersteboven op zijn nek weer in de YPR terecht. Om hem heen was er één grote ravage: door een mist van stof zag hij de lichamen van zijn collega’s liggen. Gelukkig wat iedereen in leven. Wassilios zelf had diverve botbreuken, maar geen levensbedreigende verwondingen. Nadat hij eerst zichzelf en vervolgens zijn maten in veiligheid had gebracht, nam hij snel de schade op en deed melding bij de commandant. Daarna maakte hij een nog aanwezige granaat onschadelijk. De veiligheidspin was namelijk door de explosie beschadigd geraakt.

Na een driedaags verblijf in het veldhospitaal van ‘Kamp Holland’, werd Wassilios teruggevoerd naar Nederland, met beide benen in het gips. Toen de revalidatieperiode voorbij was, werd duidelijk dat zijn loopbaan bij Defensie geen vervolg kon krijgen. Hij had psychisch en lichamelijk schade opgelopen. Ook in zijn privésituatie werd hij geconfronteerd met veel tegenslag. Persoonlijk had Wassilios toen veel last van woede en frustratie. Sporten bleek het juiste medicijn te zijn. Een vriend haakte aan en die nam vervolgens weer vrienden mee. Hieruit ontstond een bootcampclub bij het Boshuys in Best. Geleidelijk kon hij de gebeurtenissen een plek geven in zijn leven. “De dingen komen op mijn pad”, vertelt Wassilios. “Inmiddels hebben we er een outdoorbedrijf bij. Daarnaast geven wij op onze survivalbaan trainingen voor jong en oud. Wij verzorgen ook regelmatig teambuildings voor bedrijven en sportclubs”. Vaak zet Wassilios zijn eigen ervaringen in zoals weerbaarheid en doorzettingsvermogen. Hij verzorgt als spreker lezingen bij bedrijven en scholen en vertelt over verlies, verraad en veerkracht, waarbij hij zich kwetsbaar opstelt. “Inmiddels kan ik zorgvuldig omgaan met mijn energie en een goede balans vinden tussen werk en rust. Bij Defensie heb ik geleerd om nooit op te geven hetgeen mijn herstel in de weg zat. Maar ik ben pas gaan winnen toen ik het verliezen ben gaan omarmen”.

In een reportage van KRO Reporter (hieronder) is dit voorval opgenomen. We zien hier “Sergeant Atha” gewond achter de YPR liggen en meegenomen worden.

Informele gedeelte en “Blauwe Hap” van Toko Murni

Na de presentatie van Wassilios Athanasiadis werd het informele deel van de veteranendag ingeluid, waarbij de veteranen onder elkaar verhalen konden uitwisselen. Een aanwezige veteraan uitte zijn bezorgdheid over het voortdurende geweld in de wereld, en benadrukte de frustratie dat de mensheid schijnt te falen in het leren in het leren van de lessen uit het verleden. De Veteranendag fungeert niet alleen als een eerbetoon aan de veteranen, maar ook als een gelegenheid om belangrijke gesprekken over vrede en oorlogsvoering te voeren en de noodzaak om te blijven leren van de geschiedenis van conflicten.

En onder het uitwisselen van elkaars ervaringen konden we genieten van een heerlijke Indische maaltijd van Toko Murni, waarna de veteranendag ten einde liep en de veteranen en aanhang weer huiswaarts trokken.